Oszczędzanie to odkładanie części zarobionych pieniędzy. Jednak dziś chowanie banknotów do tzw. skarpety jest kompletnie nieopłacalne. Obecnie oszczędzający chcą inwestować, tak aby pieniądze zarabiały, a nie traciły na wartości. Oszczędzanie to sposób znany już od starożytności. Rozwój bankowości sprawił, że wciąż pojawiały się nowe formy oszczędzania i inwestowania. Sprawdźmy, jakie są obecnie najpopularniejsze metody odkładania pieniędzy.
57% Polaków deklaruje posiadanie oszczędności. Średnia wartość zgromadzonych środków przez osoby oszczędzające wzrosła z niecałych 30 tys. zł w roku 2021 do 35 809 zł w roku 2022. Dodatkowo zwiększył się także odsetek ludzi posiadających wyższe sumy oszczędności. Obecnie 27% Polaków ujawniło, że ma zaoszczędzoną kwotę wyższą niż 30 tys. zł, w zeszłym roku takie oszczędności zgłaszało tylko 17% respondentów.
Połowa Polaków twierdzi, że za swoje oszczędności byłaby w stanie utrzymać się nie dłużej niż pół roku. Dodatkowo co drugi ankietowany nie inwestuje swoich oszczędności, a 12% nie potrafi powiedzieć, jaką część odłożonych pieniędzy przeznacza na inwestycje. Inwestuje tylko 38% badanych, co stanowi 22% ogółu społeczeństwa.
W roku 2022 26% Polaków trzymało swoje oszczędności na koncie w banku, z kont oszczędnościowych korzystało 39% ankietowanych. W domu przechowuje odłożone pieniądze 20% pytanych, a na lokacie terminowej ma je 30% respondentów. Tylko 7% Polaków inwestuje w fundusze inwestycyjne, a 4% ankietowanych – w inne instrumenty finansowe, np. polisy ubezpieczeniowe [1]. Jakie jednak formy oszczędzania są naprawdę opłacalne?
Na czym polega oszczędzanie pieniędzy
Oszczędzanie pieniędzy polega na odkładaniu nadwyżek finansowych i przechowywaniu ich w bezpieczny sposób. W oszczędzaniu istotna jest systematyczność i bezpieczeństwo. Nadal można czerpać zysk ze zgromadzonych w ten sposób rezerw finansowych. Jednak nie będą one duże, mają na celu ochronę kapitału przed negatywnymi skutkami inflacji. Taką bezpieczną formą oszczędzania są np. krótkotrwałe obligacje skarbowe. Zapewniają one niewielki, lecz stabilny zysk, który pokrywa się ze stopą wolną od ryzyka. W Polsce jest ona równoznaczna ze stopą procentową ustalaną przez Radę Polityki Pieniężnej.
Celem oszczędzania powinno być zebranie gotówki, która będzie finansową poduszką bezpieczeństwa. Taki fundusz ochroni oszczędzającego przed niespodziewanymi sytuacjami jak choroba lub utrata pracy. W tym celu przyjmowana wartość poduszki bezpieczeństwa określana jest jako równowartość kilku miesięcznych wydatków. W przypadku utraty stałego dochodu można bieżące wydatki pokrywać ze zgromadzonych wcześniej funduszy. Z tego właśnie powodu ważne jest bezpieczne przechowywanie oszczędności, które będzie chroniło środki finansowe przed wystąpieniem okresowych strat.
Sprawdź, jak oszczędzać pieniądze na przyszłość dziecka.
Inwestowanie środków finansowych – na czym polega?
Koncepcja inwestowania polega na czymś innym niż oszczędzanie. W momencie, gdy inwestujemy, bierzemy pod uwagę, że narażamy się na wystąpienie strat, jednocześnie w zamian liczymy na wyższą stopę zwrotu, niż wynosi bieżąca inflacja. Oznacza to, że do inwestycji wykorzystuje się inne narzędzia niż do oszczędzania. Inwestować należy tylko te nadwyżki finansowe, które możemy wystawić na ryzyko inwestycyjne, licząc się z ich stratą lub uszczerbkiem dla poduszki finansowej. Najlepiej, jeśli do inwestowania nie wykorzystujemy tych samych środków, które są przeznaczone na oszczędności. Warto podzielić odłożone pieniądze na dwie części i jedna przeznaczyć na inwestycje, a drugą – na oszczędności.
Celem inwestycji jest zysk przekraczający stopę inflacyjną. Można go osiągnąć przy różnym poziomie ryzyka. Im jest ono wyższe, tym większy będzie potencjalny zwrot z inwestycji. Oczywiście inwestor sam może dobierać rodzaj ryzyka i go regulować, jednak należy mieć świadomość, że niższe ryzyko to mniejsze potencjalne zyski. Dużo zależy od skłonności inwestora do ryzyka i od tego, jaką stratę finansową jest w stanie zaakceptować. Jedni chcą szybko zarobić i wybierają większe ryzyko, inni wolą mniejsze zyski i jednocześnie akceptują mniejsze dywidendy.
Najrozsądniejszym działaniem jest połączenie oszczędzania i inwestowania. Do oszczędzania warto wybrać bezpieczne instrumenty rynku pieniężnego, a do inwestowania takie, które zapewnią ponadprzeciętne stopy zwrotu, np. akcje.
Przeczytaj także: Ubezpieczenie posagowe — sprawdzony sposób na systematyczne oszczędzanie.
Bezpieczne oszczędzanie – oferta lokat bankowych
Najprostszą i najbezpieczniejszą formą oszczędzania są depozyty bankowe. Lokaty bankowe to także dobre rozwiązanie, gdy chcemy zebrać gotówkę na większe i ryzykowniejsze inwestycje. Wpłacanie regularnie określonych kwot na specjalnie utworzone w tym celu subkonto wymaga konsekwencji, ale efektem tego będzie zaoszczędzona większa suma, która umożliwi inwestycje i uzyskanie wyższej stopy zwrotu.
Przy aktualnych stopach procentowych zysk z lokat bankowych, nie jest duży, ale i tak klienci z nich korzystają, aby nie przechowywać gotówki w tzw. skarpecie. Lokaty bankowe to prosta forma oszczędzania i inwestowania, nie wymaga dużej wiedzy. Lokaty są dostępne w ofertach banków, bez problemu można je porównać i wybrać najkorzystniejszą. Założenie depozytu jest bardzo proste. Dodatkowo wiadomo, kiedy upływa termin lokaty i można korzystać z wpłaconych środków finansowych.
Decydując się na oszczędzanie na bezpiecznej lokacie bankowej, warto przeanalizować ofertę pod kątem warunków, optymalnego okresu zamrożenia gotówki oraz preferencyjnego oprocentowania. Warto także kontrolować sytuację na wypadek, gdyby na rynku pojawiła się korzystniejsza propozycja z wyższym oprocentowaniem. Wtedy można lokatę przenieść do innego banku.
Inwestowanie w obligacje skarbowe
Innym równie popularnym co depozyty bankowe sposobem oszczędzania i inwestowania są obligacje, zwłaszcza te wypuszczane przez państwo. Uznawane są one za bezpieczną formę lokowania kapitału i dają pewną ochronę przed stopą inflacyjną. Dodatkowo obligacje można kupować co miesiąc, inwestując w nie niewielkie sumy i dzięki temu regularnie powiększać ich portfel inwestycyjny.
Obligacje skarbowe można kupić w oddziale banku PKO BP lub przez internet i telefon. Po upływie określonego czasu (np. trzy miesiące lub rok od dnia zakupu) kwota wartości obligacji powiększona o należne odsetki wpływa na rachunek inwestora. W ofercie Skarbu Państwa dostępne są obligacje z różnym terminami, również sześcio- i dwunastoletnie.
Dla inwestorów akceptujących wyższe ryzyko i większe zyski lepszym rozwiązaniem będą obligacje korporacyjne. Są one emitowane przez duże spółki, a stopa zwrotu z takich papierów wartościowych jest wyższa niż z obligacji skarbowych. Jednak wybierając tę formę inwestycji, wart wziąć pod uwagę, że wyjście z niej będzie trudniejsze niż w przypadku obligacji skarbowych.
Inwestowanie na giełdzie papierów wartościowych
Inwestować oszczędności można również na giełdzie papierów wartościowych. Zasada inwestowania na rynku giełdowym opiera się na prostych schematach: trzeba tanio kupić akcje, a potem sprzedać je drożej, czyli z zyskiem. Inwestowanie na giełdzie wymaga określonej wiedzy, jednak jeśli inwestor jest wytrwały i systematyczny, a przy tym umie dokonywać chłodnej kalkulacji, wtedy może czerpać zyski z obrotu akcjami.
Przed otworzeniem rachunku maklerskiego i zainwestowaniem środków, warto zapoznać się z terminami używanymi na rynku giełdowym. Inwestor powinien wiedzieć, co znaczy m.in. hossa, bessa, cykl koniunkturalny oraz jakie obowiązują zasady kupna i sprzedaży akcji. Giełda papierów wartościowych daje szansę osiągnięcia dużych zysków, jednak taka inwestycja jest obarczona większym ryzykiem niż obligacje i lokaty.
Fundusze inwestycyjne
Szukając stosunkowo bezpiecznego i zyskownego rodzaju inwestycji, warto skorzystać z funduszy inwestycyjnych. Wiele banków umożliwia usługę inwestowania online. W tym celu wystarczy założyć konto osobiste, a następnie wydać odpowiednią dyspozycję.
Dużą zaletą funduszy inwestycyjnych jest ich różnorodność i zdywersyfikowany portfel. Inwestor nie musi znać się na akcjach ani wiedzieć, jak i gdzie kupować akcje czy obligacje zagraniczne. Wystarczy, że wybierze odpowiedni fundusz i już może inwestować w papiery wartościowe z każdego miejsca na świecie. Dodatkowo może on również wybrać fundusze reprezentujące strategie inwestycyjne dopasowane do swojego poziomu akceptacji ryzyka, np. obligacyjne, hybrydowe czy akcyjne.
Inwestowanie przez fundusze inwestycyjne jest obarczone ryzykiem podobnym do tego, gdy inwestor sam kupuje i sprzedaje akcje lub papiery wartościowe. Jednak w tym przypadku fundusze chronią klientów, uśredniając ryzyko poprzez to, że inwestują jednorazowo w dziesiątki różnych papierów, a nie w kilka, gdyby klient inwestował indywidualnie.
Ważną kwestią w funduszach inwestycyjnych są opłaty, które zmniejszają zyski inwestora. Z reguły im więcej opłat, tym gorzej dla klienta. W związku z tym szukając funduszy inwestycyjnych w celach inwestycyjnych, warto zwrócić uwagę na opłaty liczone za takie usługi.
Inne sposoby oszczędzania i inwestowania
Popularne sposoby inwestowania to:
- Kryptowaluty – najpopularniejszą kryptowalutą jest Bitcoin. Kupowanie i sprzedawanie kryptowalut odbywa się na giełdzie, gdzie można handlować własnymi kryptowalutami.
- Waluty – rynek Forex. Inwestycje na tym rynku trzeba przeprowadzać przez dom maklerski, za jego pośrednictwem inwestor gra na rynku Forex.
- Kamienie i metale szlachetne – kamienie szlachetne można kupić w hurtowniach metali i kamieni szlachetnych, specjalistycznych sklepach i domach aukcyjnych. Natomiast kruszec metali szlachetnych można nabyć w formie sztabek lub monet bulionowych. To inwestycja długoterminowa.
- Nieruchomości – inwestując środki w nieruchomości, inwestor zarabia na wzroście wartości mieszkania, a jednocześnie ma zyski z comiesięcznego najmu.
Sposoby gromadzenia oszczędności mogą być różne. Na początku najlepiej systematycznie odkładać niewielkie kwoty i inwestować w bezpieczne lokaty oraz obligacje. Dopiero po zaoszczędzeniu większej sumy można część zainwestować w akcje lub fundusze inwestycyjne, które dadzą inwestorowi wyższe zyski.
Źródło: [1]: https://assay.pl/wp-content/uploads/2022/11/assay-index-2022-pl.pdf
